Το στρες είναι η ψυχική και σωματική κατάσταση που προκύπτει όταν αντιλαμβανόμαστε ότι οι απαιτήσεις στις οποίες πρέπει να ανταποκριθούμε είναι μεγαλύτερες από τις δυνατότητες μας.
Πολλές φορές προσπαθούμε και τα καταφέρνουμε να περιορίζουμε αυτά που πρέπει να κάμουμε με αποτέλεσμα ο όγκος εργασίας και ο χρόνος που χρειάζεται να είναι μέσα στα όριά μας.
Όμως πολύ συχνά οι ευθύνες, τα καθήκοντα και οι κάθε μορφής δουλειές που πρέπει να πραγματοποιήσουμε, ξεπερνούν τις δυνάμεις μας, με αποτέλεσμα να δημιουργείται άγχος και αγωνία, δηλαδή το στρες.
Το στρες είναι αναπόσπαστο και απαραίτητο κομμάτι της ζωής. Η ζωή χωρίς ή με πολύ λίγο στρες, δεν είναι αναγκαστικά καλή.
Όμως η ζωή με υπερβολικό, χρόνιο στρες προκαλεί νοσήματα, μπορεί να καταστρέψει τη ζωή και να οδηγήσει στο θάνατο.
Το πρόβλημα με το στρες είναι να μπορούμε να το ελέγχουμε και να το αντιμετωπίζουμε σωστά. Το στρες, που αντιμετωπίζεται σωστά, μπορεί να μας κάνει παραγωγικούς και ευτυχισμένους.
Το στρες που γίνεται ανεξέλεγκτο, χρόνιο και υπερβολικό μπορεί να μας τραυματίζει συνεχώς, ψυχικά και σωματικά και ακόμη να μας οδηγήσει στο θάνατο.
Η αντίληψη του στρες δεν είναι η ίδια για όλους. Το στρες είναι διαφορετικό για τον καθένα από εμάς. Αυτό που προκαλεί στρες σ΄ ένα άτομο μπορεί να μη το προκαλεί σε άλλο. Το κάθε άτομο αντιδρά στο στρες με διαφορετικό τρόπο.
Το σημαντικό στο θέμα του στρες είναι να αναπτύξουμε τρόπους διαχείρισής του με αποτέλεσμα να είναι χρήσιμο και παραγωγικό για μας. Είναι ουτοπία να νομίζουμε ότι μπορούμε να ζούμε χωρίς στρες.
Ορισμένες μέθοδοι όπως οι πιο κάτω, μπορούν να μας βοηθήσουν να διαχειριστούμε σωστά το στρες, να περιορίσουμε την έκταση του, να το κάνουμε χρήσιμο για μας και να μη το αφήσουμε να εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό που να δηλητηριάζει τη ζωή μας.
1. Προγραμματίστε σωστά το χρόνο σας.
Είναι σημαντικό να μη λετε ναι για όλα. Πρέπει να μάθετε να λετε ευγενικά όχι. Να αφήνετε πάντα χρόνο ασφάλειας στο πρόγραμμά σας διότι πολύ συχνά προκύπτουν απρόβλεπτες καταστάσεις που απαιτούν χρόνο από εσάς.
Επίσης προσπαθείτε να υπολογίζετε καλά και ρεαλιστικά το πραγματικό χρόνο που απαιτείται για τις διάφορες δραστηριότητες σας.
Είναι καλό να προετοιμάζεστε εκ των προτέρων για να λετε όχι. Να έχετε αρκετούς καλούς διαφορετικούς τρόπους για να λετε όχι, που θα τους σκεφτείτε εκ των προτέρων για να μπορείτε να τους χρησιμοποιείτε ευγενικά και αποτελεσματικά, όταν προκύπτει η ανάγκη να προστατεύσετε το χρόνο σας και τον εαυτό σας.
2. Μάθετε να βάζετε προτεραιότητες.
Να αναγνωρίζετε τα σημαντικότερα θέματα για σας και να τα κάνετε πρώτα. Αρχίστε με τα πιο απλά, και αφού τα επιλύσετε προχωρήστε στα πιο σύνθετα προβλήματα.
Ο καλός σχεδιασμός των κινήσεών σας και ο σωστός χειρισμός του χρόνου σας, δεν επιτρέπει στο στρες να σας καταβάλει.
Προσέξτε διότι όταν το στρες κυριαρχήσει, τότε είναι δύσκολο να βάλετε προτεραιότητες και όλα φαίνονται σημαντικά, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που επιδεινώνει την κατάσταση.
3. Αναγνωρίστε τις δικές σας ιδιαιτερότητες και ανάγκες.
Δεν υπάρχει μαγική λύση στο πρόβλημα της αντιμετώπισης του υπερβολικού στρες που να εφαρμόζεται για όλες τις καταστάσεις. Είμαστε όλοι διαφορετικοί, οι καταστάσεις που μας αφορούν είναι διαφορετικές όπως επίσης διαφορετικές είναι και οι αντιδράσεις μας.
Για τους λόγους αυτούς, αφού κατανοήσουμε είτε μόνοι μας είτε με τη βοήθεια άλλων τη δική μας κατάσταση σε σχέση με το στρες, θα πρέπει να αναπτύξουμε ένα πρόγραμμα εξατομικευμένο και προσαρμοσμένο στις δικές μας ανάγκες και πραγματικότητες.
Είναι καλό να μπορέσετε να αναγνωρίσετε τις καταστάσεις εκείνες που σας δημιουργούν ένταση και αγωνία. Εάν είναι δυνατόν είτε μόνοι σας είτε με τη βοήθεια άλλων, πάρτε προληπτικά μέτρα για την διαχείριση των καταστάσεων εκείνων ή ακόμη εάν είναι δυνατόν να τις αποφεύγετε εντελώς.
4. Να κοιμάστε αρκετά.
Ο ύπνος επιτρέπει στο σώμα και στο ψυχικό μας κόσμο να ξεκουραστούν και να αναρρώσουν από τις κάθε μορφής καταπονήσεις στις οποίες καθημερινά τα υποβάλλουμε.
Οι στατιστικές δείχνουν ότι ο χρόνος που αφιερώνει ο σύγχρονος άνθρωπος για ύπνο έχει μειωθεί σημαντικά κατά τα τελευταία 50 χρόνια.
Είναι σημαντικό να νιώθετε και να καταλαβαίνετε καλά τις ανάγκες του σώματός σας και να του δίνετε το χρόνο που σας ζητά για τον ύπνο.
5. Να ασκείστε τακτικά.
Η τακτική σωματική εξάσκηση βοηθά στην καταπολέμηση και μείωση του στρες. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να πηγαίνετε υποχρεωτικά σε ένα γυμναστήριο ή να έχετε ένα άλλο πρόγραμμα γυμναστικής.
Μπορείτε να κάνετε οποιαδήποτε σωματική απασχόληση που σας ευχαριστεί, φτάνει να κινήστε και να χρησιμοποιείτε το σώμα σας.
6. Προσέξτε τη διατροφή σας.
Ο καφές αυξάνει το στρες. Επίσης το αλκοόλ και το κάπνισμα έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο στρες.
Να τρωτε υγιεινά, χωρίς πολλά λίπη με πολλά φρούτα και λαχανικά. Αυτά περιέχουν θρεπτικές ουσίες και άλλα συστατικά που βοηθούν τον οργανισμό να αντεπεξέρχεται καλύτερα στις περιόδους δοκιμασίας.
7. Χρησιμοποιείστε τεχνικές χαλάρωσης.
Ο αθλητισμός, τα σπορ και η μουσική μπορούν να μας χαλαρώσουν και να μας απελευθερώσουν από το έντονο νοσηρό στρες.
Υπάρχουν και άλλες τεχνικές, όπως οι βαθιές αναπνοές, το γιόγκα, το tai chi, το μασάζ, οι τεχνικές μυϊκής χαλάρωσης. Επίσης η προσευχή βοηθά αποτελεσματικά.
Ορισμένα ροφήματα, όπως το χαμομήλι, οι ρίζες kava kava, το passionflower θεωρούνταιαπό ορισμένους ότι μπορούν να βοηθήσουν στη χαλάρωση. Είναι καλό να συμβουλεύεστε το γιατρό σας για τη χρησιμότητα των ροφημάτων αυτώνστην περίπτωσή σας.
8. Να βάλετε ευχάριστες δραστηριότητες στο πρόγραμμά σας.
Είναι πολύ ωφέλιμο για τον ψυχικό και σωματικό σας κόσμο να συμπεριλαμβάνετε πάντοτε στο πρόγραμμά σας και ευχάριστες δραστηριότητες οι οποίες θα αντικαθιστούν άλλες δραστηριότητες που παράγουν στρες.
9. Ζητείστε βοήθεια.
Πρέπει να αποδεχθείτε ότι δεν μπορείτε να τα κάνετε όλα μόνοι σας. Κανένας δεν είναι τέλειος και πρέπει να αποδεχόμαστε με κατανόηση τις δικές μας ατέλειες όπως και τις ατέλειες των άλλων.
Είναι ευεργετικό για μας να αποφεύγουμε, στο μέτρο του δυνατού, να κάνουμε κριτική για τους άλλους. Η συνήθεια αυτή καταναλώνει δική μας ενέργεια και μας προκαλεί στρες.
Οι συνομιλίες και οι συναντήσεις με καλούς φίλους μπορούν να έχουν καταλυτικά αποτελέσματα εναντίον του στρες. Ακόμη και τηλεφωνικές συνομιλίες μπορούν να βοηθήσουν.
Σε αρκετές περιπτώσεις η βοήθεια που μπορούν να μας δώσουν η οικογένεια ή οι φίλοι μας, μπορεί να μην είναι αρκετή για να αντεπεξέλθουμε στο χρόνιο ψυχοφθόρο και βασανιστικό στρες.
Σε αυτές τις περιπτώσεις χρειαζόμαστε τη βοήθεια των ειδικών επαγγελματιών της υγείας για να μπορέσουμε να ξεφύγουμε από το φαύλο κύκλο του στρες.
Τελειώνοντας θα τονίσουμε ότι το στρες είναι ένα αναπόσπαστο στοιχείο της ζωής μας και ο χειρισμός του θα πρέπει να είναι μια συνεχής διαδικασία.
Θα πρέπει να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς παραγωγής και αύξησής του και να μάθουμε τις τεχνικές διαχείρισής του.
Με την εφαρμογή αποτελεσματικών τρόπων αντιμετώπισής του, θα μπορέσουμε να το περιορίσουμε και να το κάνουμε ένα χρήσιμο και παραγωγικό στοιχείο για μας.