Τα προβλήματα συμπεριφοράς στο χώρο εργασίας είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα με επιπτώσεις στις ανθρώπινες σχέσεις και στην παραγωγικότητα.
Ορισμένες έρευνες έδειξαν ότι το πρόβλημα της αγένειας είναι πολύ διαδεδομένο στο περιβάλλον εργασίας. Μέχρι 90% των ατόμων δηλώνουν ότι η αγένεια και η απουσία καλών σχέσεων με τους συναδέλφους που εργάζονται μαζί τους, τους απασχολεί σοβαρά.
Η αγένεια είναι πολύ εύκολο να μετατραπεί σε επιθετικότητα. Μικρά πράγματα που ενοχλούν αλλά που μπορεί να φαίνονται ανώδυνα αρχικά, έχουν τη δυνατότητα εάν επαναλαμβάνονται, να δημιουργήσουν μια κατάσταση εχθρικότητας.
Η δημιουργία ενός κλίματος εχθρικότητας ανοίγει τις πόρτες για εκτράχυνση του κλίματος με απρόβλεπτες συνέπειες. Οι συνέπειες θα βλάψουν τα μέλη της ομάδας που έχουν τις διαφορές, το σύνολο της ομάδας, την παραγωγικότητα και την αποτελεσματικότητα του συνόλου. Η εικόνα προς τα έξω της ομάδας εργασίας ή μιας εταιρείας αναπόφευκτα θα υποφέρει από τις κακές εργασιακές σχέσεις που πιθανόν να υπάρχουν.
Ο ρόλος του ατόμου που έχει αρχηγική θέση σε ένα συγκεκριμένο σύνολο, που μπορεί να είναι ο προϊστάμενος ή ο διευθυντής, παίζει καθοριστικό ρόλο στη γένεση αλλά και στον έλεγχο καταστάσεων που προκύπτουν από κακή συμπεριφορά στο χώρο εργασίας.
Ο προϊστάμενος θα πρέπει αρχικά ο ίδιος να είναι παράδειγμα ορθής συμπεριφοράς, με καλούς ευγενικούς τρόπους, με σεβασμό και εκτίμηση προς όλους τους εργαζόμενους της ομάδας του ανεξάρτητα από την ιεραρχική θέση του καθενός.
Τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας, αναπόφευκτα κοιτάζουν και παρακολουθούν τη συμπεριφορά του προϊσταμένου τους. Επηρεάζονται και ως ένα σημείο μπορούν να αντιγράψουν τη συμπεριφορά αυτή.
Ο προϊστάμενος με το δικό του τρόπο, θα πρέπει να δείξει ότι δεν είναι αποδεκτή μια συμπεριφορά ή σχόλια που δείχνουν ασέβεια και έλλειψη εκτίμησης προς τους άλλους. Με τη δική του συμπεριφορά θα θέσει τα όρια και θα δημιουργήσει μια φιλική ατμόσφαιρα μέσα στην οποία το κάθε μέλος θα αποδώσει ήρεμα, κάτω από καλές συνθήκες, στο μέγιστο βαθμό των δεξιοτήτων του.
Μικρά πράγματα όπως ένα χαμόγελο, ένα ευγενικό σχόλιο, η προνοητικότητα, οι καλοί ήπιοι τρόποι και ο τόνος της φωνής μπορούν να προσφέρουν τα μέγιστα.
Πολύ συχνά δεν είναι μόνο αυτό που θα πούμε που μετρά αλλά και το πως θα το πούμε, ο τρόπος και ο τόνος της φωνής μας.
Είναι σημαντικό σε μια ομάδα εργασίας να προσέχουμε τα λόγια μας. Πρέπει να αποφεύγεται ο σαρκασμός, η ειρωνεία, τα επιθετικά πειράγματα και οι άστοχες παρατηρήσεις.
Δεν είναι σωστό να γίνονται σχόλια πίσω από την πλάτη συναδέλφων διότι εκτός του ότι καταναλώνουμε άσκοπα ενέργεια, το μήνυμα που μεταδίδεται προς τους άλλους είναι κακό, μπορεί να δημιουργήσει νέες απρόβλεπτες επιπλοκές και ένταση στην ομάδα εργασίας.
Κάποτε παρατηρείται μια προσπάθεια μηδενισμού της εργασίας κάποιου συναδέλφου, με επιθετική συμπεριφορά. Η συμπεριφορά αυτή μπορεί να προέρχεται από τον προϊστάμενο ή από συναδέλφους.
Οι τρόποι που χρησιμοποιούνται μπορεί να είναι τα αρνητικά σχόλια πίσω από την πλάτη τους, η μείωση του έργου που προσφέρουν, η αμφισβήτηση του επιπέδου γνώσεών τους, της θέσης, του επαγγελματισμού και του κύρους τους. Μπορούν ακόμη να παρατηρηθούν και φωνές, προφορικές προσβολές ενώπιον όλων, συχνές διακοπές ενώ μιλούν με στόχο να γίνει μια εμφανής μείωση τους. Σε ακραίες καταστάσεις μπορεί να παρατηρηθεί μια εσκεμμένη υπονόμευση του έργου τους.
Οι καταστάσεις αυτές πρέπει να αναγνωρίζονται έγκαιρα. Η επιθετική συμπεριφορά εναντίον ενός μέλους της εργασιακής ομάδας από άλλον ή άλλους, είναι απώλεια ενέργειας και αποτελεσματικότητας.
Το άτομο που υφίσταται την επίθεση μπορεί να αντιδράσει είτε ενεργητικά είτε παθητικά αλλά εν πάση περιπτώσει τα αποτελέσματα δεν θα είναι καλά.
Σε περιπτώσεις που οι καταστάσεις ξεφεύγουν από τα φυσιολογικά όρια των αναμενόμενων ανθρωπίνων αλληλοεπιδράσεων και όπου οι στρεβλώσεις που παρατηρούνται απειλούν την εύρυθμη λειτουργία της εργασιακής ομάδας ή ακόμη και τη καλή ψυχολογική κατάσταση ενός ή περισσότερων μελών της ομάδας, είναι σημαντικό να ζητηθεί βοήθεια από ειδικούς στα θέματα αυτά.
Οι ειδικοί σύμβουλοι στην ψυχολογία των εργασιακών θεμάτων μπορούν να βοηθήσουν. Η ανοικτή συζήτηση μέσα στην ομάδα κάτω από καλές ήρεμες συνθήκες, η εποικοδομητική παρέμβαση άλλων ανώτερων στελεχών μιας εταιρείας ή εργασιακού συνόλου μπορούν να βοηθήσουν.
Η διατήρηση μια κατάστασης αλληλοσεβασμού και εκτίμησης μέσα στο εργασιακό περιβάλλον είναι ευθύνη όλων, σε όλες τις ιεραρχικές βαθμίδες.
Η εκτίμηση, ο αλληλοσεβασμός και η ευγένεια προς τους συναδέλφους δημιουργούν μια κατάλληλη ατμόσφαιρα για την καλύτερη δυνατή μεγιστοποίηση των δυνατοτήτων της εργασιακής ομάδας.
Παράλληλα προσφέρεται η απαιτούμενη ψυχική ικανοποίηση που χρειάζεται ο κάθε εργαζόμενος για να συνεχίσει να αποδίδει με ευχαρίστηση.