Το στρες προκαλεί πρόωρη γήρανση και επιταχύνει την εμφάνιση ασθενειών που έχουν σχέση με την αύξηση της ηλικίας.
Τα κύτταρα του οργανισμού μας, υποφέρουν από την ψυχολογική ένταση και το άγχος. Το αποτέλεσμα είναι να μειώνονται τα τελομερή που είναι τμήματα γενετικού κώδικα κώδικα που βρίσκονται στα άκρα των χρωμοσωμάτων μας.
Το μήκος των τελομερών που βρίσκονται στις άκρες του γενετικού κώδικα DNA από τον οποίο αποτελούνται τα χρωμοσώματα, μειώνεται με κάθε διαίρεση των κυττάρων. Με την αύξηση της ηλικίας, το μήκος των τελομερών μειώνεται και επέρχεται το γήρας.
Τα τελομερή, κατά κάποιο τρόπο, προστατεύουν τα χρωμοσώματα και συμβάλλουν στην ορθή διαίρεση των χρωμοσωμάτων κατά τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων του οργανισμού μας.
Όσο μικραίνουν τα τελομερή, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες να δημιουργηθούν λάθη και να προκληθούν ασθένειες. Όταν τα τελομερή μικραίνουν στο ελάχιστο, τα κύτταρα πεθαίνουν.
Το μήκος των τελομερών έχει σχέση με την ηλικία και με την εμφάνιση ασθενειών. Στους νέους ανθρώπους, υπάρχει το ένζυμο που ονομάζεται τελομεράση, η οποία ξαναδημιουργεί τα τελομερή και βοηθά στη διατήρηση του μήκους των τελομερών. Στους ηλικιωμένους ο μηχανισμός αυτός δεν λειτουργεί πλέον κανονικά.
Το στρες φαίνεται να έχει τα ίδια αποτελέσματα στα τελομερή και στην τελομεράση, όπως η αύξηση της ηλικίας.
Μάλιστα επιστήμονες, από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο υπολόγισαν, ότι άτομα που υποφέρουν από στρες, παρουσιάζουν κατά μέσο όρο 10 χρόνια αύξηση της βιολογικής τους ηλικίας σε σύγκριση με την πραγματική χρονολογική τους ηλικία.
Σε έρευνα που συμπεριέλαβε 58 γυναίκες, οι ερευνητές εξέτασαν το μήκος των τελομερών και τα επίπεδα της τελομεράσης. Από τις 58 γυναίκες ηλικίας 20 έως 50 ετών, οι 39 είχαν παιδί με χρόνιο νόσημα ενώ οι υπόλοιπες 19 είχαν υγιή παιδιά.
Όλες οι συμμετέχουσες στην έρευνα, υποβλήθηκαν σε τεστ για να αξιολογηθεί το επίπεδο ψυχολογικού στρες που παρουσίαζαν. Τα ευρήματα έδειξαν ότι οι γυναίκες που είχαν τα ψηλότερα επίπεδα στρες, είχαν το χαμηλότερο μήκος τελομερών.
Με βάση τη σχέση μήκους τελομερών και ηλικίας, οι ερευνητές υπολόγισαν, ότι το στρες μειώνει σε τέτοιο σημείο τα τελομερή, που η βιολογική γήρανση των κυττάρων κυμαινόταν από 9 έως 17 χρόνια. Επιπρόσθετα βρέθηκε ότι τα επίπεδα της τελομεράσης ήσαν χαμηλότερα στις γυναίκες με το ψηλότερο επίπεδο ψυχολογικού στρες.
Τα κύτταρα του οργανισμού που επηρεάζονταν περισσότερο από το εν λόγω φαινόμενο, ήταν αυτά που ανήκουν στο ανοσολογικό σύστημα δηλαδή τα κύτταρα που συγκροτούν την άμυνα του οργανισμού.
Δεν έγινε ακόμη κατανοητός ο μηχανισμός με τον οποίο η ψυχολογική κατάσταση κάποιου ανθρώπου επηρεάζει σε βιολογικό επίπεδο τα τελομερή του DNA. Επίσης δεν είναι γνωστό εάν η σμίκρυνση των τελομερών λόγω στρες, συμβαίνει και σε άλλες ομάδες κυττάρων του ανθρώπινου οργανισμού.
Η γνώμη μας είναι, ότι η έρευνα αυτή παρά το μικρό της μέγεθος, προσθέτει σημαντικά στοιχεία στις γνώσεις μας σχετικά με τους μηχανισμούς γήρανσης και τις βιολογικές επιπτώσεις του στρες. Το πεδίο των τελομερών του DNA, χρειάζεται περισσότερη διερεύνηση και πιστεύουμε ότι εδώ έχουμε να μάθουμε πολλά σχετικά με τους μηχανισμούς γήρανσης του ανθρωπίνου σώματος και τη μακροζωία.
Η επιτάχυνση της σμίκρυνσης των τελομερών, η μείωση της δράσης της τελομεράσης, λόγω ψυχολογικού στρες που μπορούν να οδηγήσουν σε πρόωρη γήρανση και κίνδυνο θανάτου λόγω καρδιαγγειακών ασθενειών και μολύνσεων, πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπ' όψη.
Το στρες δεν πρέπει να αφήνεται ανεξέλεγκτο. Υπάρχουν θεραπευτικές τεχνικές που είναι σε θέση να το αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά.
Δεν πρέπει να αφήνουμε το άγχος και τη συνεχή ένταση να μας κλέβουν χρόνια, κάνοντας μας βιολογικά γηραιότερους ταχύτερα και να προκαλούν ασθένειες που απειλούν τη ζωή μας.