Η ύπνωση είναι μια ενδιαφέρουσα θεραπεία που στην ουσία στηρίζεται σε τεχνικές χαλάρωσης. Είναι αποτελεσματική στο να βοηθά ορισμένους ανθρώπους να αντεπεξέρχονται και να χειρίζονται με επιτυχία διάφορα προβλήματα της ψυχικής και σωματικής τους υγείας.

Κατά την ύπνωση ο θεραπευτής καλεί τον ασθενή να χαλαρώσει και να εστιάσει την προσοχή του στον εσωτερικό του κόσμο, να χρησιμοποιήσει τη φαντασία του για να τροποποιήσει τις αντιλήψεις, τις σκέψεις και τα συναισθήματά του. Πρόκειται για μια ευχάριστη κατάσταση χαλάρωσης και εσωτερικής συγκέντρωσης.

Ο υπνωτιστής υποβάλλει κάποια πράγματα στον ασθενή . Όμως ο ασθενής παραμένει ξύπνιος, ελέγχει τις σκέψεις και τις πράξεις του. Στην ουσία βρίσκει ανακούφιση και καταπράυνση, επειδή η προσοχή του αποσπάται και απομακρύνεται από αυτά που τον ενοχλούν, είτε πρόκειται για πόνο ή για άγχος.

Η ύπνωση είναι μια διαφοροποιημένη κατάσταση της συνείδησης. Η κατάσταση αυτή προκαλείται τεχνητά, η προσοχή του ασθενή εστιάζεται σε κάτι συγκεκριμένο, όπως μια σκέψη, μια μνήμη ή ένα αίσθημα. Ο ασθενής προσπαθεί να αποκλείσει περισπασμούς που αποσπούν την προσοχή του από εκείνο στο οποίο συγκεντρώνεται, είναι πιο αποδεκτικός σε εισηγήσεις και είναι πιο ανοικτός, λιγότερο κριτικός ή δύσπιστος.

Ο στόχος της ύπνωσης είναι να βοηθήσει τον ασθενή να καταλάβει καλύτερα το δικό του εαυτό και να κερδίσει περισσότερο έλεγχο της συμπεριφοράς του, των συναισθημάτων του και της σωματικής του κατάστασης.

Δεν έχει ακόμη γίνει πλήρως κατανοητός ο τρόπος με τον οποίο η ύπνωση λειτουργεί ως θεραπευτικό όπλο. Φαίνεται ότι πρόκειται για μια κατάσταση βαθιάς χαλάρωσης κατά την οποία υπάρχει μια καλύτερη επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και του υπόλοιπου σώματος δια μέσου νευρικών ωθήσεων, διαφόρων χημικών ουσιών και ορμονών.

Οι άνθρωποι δεν αντιδρούν όλοι με τον ίδιο τρόπο στην ύπνωση. Περίπου 10% δεν υπνωτίζονται καθόλου. Ακόμη 10% υπνωτίζονται πολύ εύκολα ενώ οι υπόλοιποι είναι δυνατόν να εισέλθουν σε μια ελαφριά υπνωτική κατάσταση.

Η ύπνωση ή υπνοθεραπεία όπως κάποτε αποκαλείται, πρέπει να γίνεται με τη βοήθεια ειδικών επαγγελματιών της υγείας όπως οι ψυχίατροι ψυχοθεραπευτές, οι ψυχολόγοι που έχουν ειδική εκπαίδευση στη θεραπεία αυτή. Είναι πολύ σημαντικό προτού ένας ασθενής αποδεχθεί να υποβληθεί σε ύπνωση, να είναι σίγουρος για την επαγγελματική κατάρτιση, τα διπλώματα και την εξειδίκευση του θεραπευτή στον οποίο αποτείνεται.

Όταν η ύπνωση γίνεται κάτω από σωστές συνθήκες από εκπαιδευμένο θεραπευτή, είναι ασφαλής και μπορεί να βοηθήσει τον ασθενή. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνη της ή συμπληρωματικά μαζί με άλλες θεραπείες.

Η υπνοθεραπεία έχει χρησιμοποιηθεί για πολλές παθολογικές καταστάσεις: Ρύθμιση της πίεσης, έλεγχο του πόνου, αντιμετώπιση του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου, ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος και καταπολέμηση των μολύνσεων, για την ψωρίαση, το έκζεμα, το άσθμα, διακοπή του καπνίσματος και της βουλιμίας, αντιμετώπιση των ναυτιών και των εμετών λόγω χημειοθεραπείας. Έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για τις φοβίες, το στρες, το άγχος, τους πονοκεφάλους και τις ημικρανίες.

Υπάρχουν διάφορες τεχνικής ύπνωσης. Ο θεραπευτής θα επιλέξει την πιο κατάλληλη ανάλογα με το πρόβλημα και τις προτιμήσεις του ασθενούς. Αρχικά ο ασθενής βοηθείται στο να χαλαρώσει και στη συνέχεια δια μέσου υποβολών ο θεραπευτής προσπαθεί να οδηγήσει τον ασθενή στο να απαλλαγεί από ανεπιθύμητα συμπτώματα.

Η μέθοδος της νοερής απεικόνισης σε συνδυασμό με άλλες υποβολές, βοηθά τον ασθενή να μεταφερθεί νοητικά με τη χρήση της φαντασίας του, σε μια κατάσταση στην οποία επιθυμεί να φτάσει. Η μέθοδος αυτή είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων που επιζητούνται.

Δεν είναι αλήθεια ότι κατά την ύπνωση ο ασθενής δεν έχει ελεύθερη βούληση και έλεγχο τω πράξεων του. Η ύπνωση είναι μια κατάσταση της συνείδησης, με χαλάρωση, με ψηλή συγκέντρωση και εστιασμένη προσοχή.

Ο θεραπευτής δεν ελέγχει τον ασθενή κατά την ύπνωση. Ο ασθενής ελέγχει τον εαυτό του και στην ουσία κάνει την ύπνωση ο ίδιος στον εαυτό του. Ο θεραπευτής τον οδηγεί και τον βοηθά να πετύχει τους στόχους της ύπνωσης.

Ο ασθενής εισέρχεται σε ύπνωση μόνο εάν ο ίδιος το θελήσει και το πράξει. Μπορεί να εξέλθει από την ύπνωση όταν ο ίδιος το αποφασίσει. Δεν υπάρχει απώλεια συνείδησης κατά την ύπνωση. Επίσης δεν υπάρχει αμνησία μετά από την υπνοθεραπεία, εκτός από ένα μικρό ποσοστό περιπτώσεων.

Η ύπνωση μπορεί να βοηθήσει πολλούς ασθενείς. Είναι πιο αποτελεσματική όταν ο ασθενής πιστεύει στην εν λόγω θεραπεία και όταν ο θεραπευτής είναι καλά εκπαιδευμένος στη μέθοδο και κατανοεί καλά το πρόβλημα του ασθενούς.