Η
τηλεόραση εκτός από παχυσαρκία, βίαιη συμπεριφορά και επιθετικότητα που
προκαλεί στα παιδιά, φαίνεται τώρα ότι είναι αιτία ελλειμματικής προσοχής.
Όσο περισσότερο χρόνο σπαταλούν τα παιδιά ηλικίας από ενός μέχρι τριών
ετών για να βλέπουν τηλεόραση, τόσο περισσότερο αυξάνονται οι πιθανότητες
τους για να παρουσιάζουν αργότερα, όταν θα είναι επτά ετών, προβλήματα
προσοχής και συγκέντρωσης.
Ο εγκέφαλος των παιδιών κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής, συνεχίζει να
αναπτύσσεται γρήγορα. Δημιουργούνται πολλές νέες συνάψεις μεταξύ των
νευρικών κυττάρων που συμβάλλουν ουσιαστικά στις πνευματικές ικανότητες
που θα έχει αργότερα το παιδί.
Στην ευάλωτη αυτή περίοδο της γρήγορης ανάπτυξης του εγκεφάλου, πολλοί
εξωτερικοί παράγοντες μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται και ακουστικοί
ή οπτικοί ερεθισμοί, επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη του εγκεφάλου
και τη δημιουργία νευρικών συνάψεων.
Η τηλεόραση σε αντίθεση με αυτά που συμβαίνουν στην πραγματική ζωή,
αποτελείται από μια πολύ γρήγορη διαδοχή εικόνων, σκηνικών και γεγονότων.
Οι οπτικοί αυτοί ερεθισμοί ελκύουν πολύ την προσοχή των παιδιών αλλά
παράλληλα τα διεγείρουν υπερβολικά.
Επιστήμονες που ερεύνησαν τις επιδράσεις που έχει η παρακολούθηση της
τηλεόρασης κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής και κατά τη σχολική ηλικία στις
πνευματικές ικανότητες των παιδιών, βρήκαν ότι ο χρόνος αδιάσπαστης
προσοχής των παιδιών και οι ικανότητες συγκέντρωσης τους μειώνονται.
Επιπρόσθετα ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η παρακολούθηση της
τηλεόρασης από μικρά παιδιά, συμβάλλει στη γένεση του συνδρόμου
υπερκινητικότητας και ελλειμματικής προσοχής.
Έχοντας υπ' όψη τα δεδομένα αυτά, το 1999, η
Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, σύστησε όπως τα παιδιά κάτω των 2
ετών να μην κοιτάζουν τηλεόραση.
Η βασική ανησυχία που οδήγησε στην έκδοση της σύστασης αυτής,
είναι ότι η συνήθεια της παρακολούθησης της τηλεόρασης στην εν λόγω
ηλικία, θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη του εγκεφάλου
όπως επίσης και την ανάπτυξη των κοινωνικών, συναισθηματικών και
γνωστικών ικανοτήτων των παιδιών. |
Μια πρόσφατη έρευνα που έγινε για το ίδιο θέμα από γιατρούς του
πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, εξέτασε σε 2.500 παιδιά τις επιδράσεις της
παρακολούθησης της τηλεόρασης κατά την ηλικία των 1 και 3 ετών.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι για κάθε ώρα τηλεόρασης που έβλεπαν τα
παιδιά στις ηλικίες αυτές, ο κίνδυνος τους για να έχουν προβλήματα λόγω
ελλειμματικής προσοχής στην ηλικία των 7 ετών αυξανόταν κατά 10%.
Η κατάσταση ελλειμματικής προσοχής συνοδεύεται από μειωμένη δυνατότητα
συγκέντρωσης, δυσκολίες στην οργάνωση και παρορμητική συμπεριφορά. Η
κατάσταση αυτή εκδηλώνεται για πρώτη φορά όταν τα παιδιά είναι περίπου 7
ετών.
Σύμφωνα με τους ερευνητές δεν υπάρχει όριο χρόνου που να επιτρέπει
με ασφάλεια την παρακολούθηση τηλεόρασης από μικρά παιδιά ηλικίας μέχρι 3
ετών. Θεωρούν ότι οποιοσδήποτε χρόνος παρακολούθησης περιέχει
κινδύνους και ότι κάθε ώρα αυξάνει τους κινδύνους για τις πνευματικές
δεξιότητες των παιδιών.
Στην ανάλυση των αποτελεσμάτων τους οι ερευνητές επισημαίνουν ότι
υπάρχουν περιορισμοί στην μελέτη τους. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα
δεδομένα που συνέλεξαν προέρχονταν από τους γονείς και για αυτό πιθανόν να
περιείχαν ανακρίβειες. Επίσης δεν αποκλείεται ότι οι γονείς στην έρευνα
που άφηναν τα μικρά παιδιά τους να παρακολουθούν για πολλή ώρα τηλεόραση
να είχαν οι ίδιοι προβλήματα τα οποία να ήσαν η αιτία των μειονεξιών της
προσοχής και συγκέντρωσης που βρέθηκαν στα παιδιά.
Παρά τους περιορισμούς αυτούς, επιβάλλεται τώρα όπως και άλλες
επιστημονικές και ιατρικές ομάδες να διεξάγουν ανάλογες έρευνες για να
επιβεβαιώσουν ή όχι τα πολύ σημαντικά και ανησυχητικά αυτά συμπεράσματα.
Συμπερασματικά εμείς θα τονίσουμε ότι οι γονείς πρέπει να είναι
ιδιαίτερα προσεκτικοί σε ότι αφορά τα παιδιά τους και το χρόνο που
παρακολουθούν τηλεόραση. Αυτό ισχύει για όλες τις ηλικίες αλλά
ιδιαίτερα κατά τα πρώτα τρία χρόνια της ζωής όπου αναπτύσσεται γρήγορα ο
εγκέφαλος και δημιουργούνται οι νευρικές συνάψεις που καθορίζουν τις
πνευματικές δεξιότητες για όλη τη ζωή.
Υπενθυμίζουμε τη σύσταση ότι για τα παιδιά κάτω των 2 ετών, δεν
είναι καλό να παρακολουθούν τηλεόραση.
Τέλος δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι ο υπερβολικός χρόνος παρακολούθησης
της τηλεόρασης για τα παιδιά όλων των ηλικιών, είναι αιτία όχι μόνο
ελλειμματικής προσοχής αλλά και βίαιης συμπεριφοράς, επιθετικότητας και
παχυσαρκίας.