Κώμα

Αίμα

Καλά Χριστούγεννα ....με πολλές πληροφορίες

Αναβολικά

Το γάλα

Φίλοι

Επιστροφή στο σχολείο

Προσοχή... Ήλιος

Αφυδάτωση

Οι κίνδυνοι της ζέστης

Σοκολάτα και υγεία

Σκωληκοειδίτιδα

Βιταμίνες

Αλάτι

Το αίμα. Τι ξέρετε γι' αυτό; Ότι χωρίς τα 5 λίτρα αυτού του υγρού που κυκλοφορά στο σώμα μας δεν μπορούμε να ζήσουμε; Σωστά! Γιατί όμως;

Το αίμα ονομάζεται και υγρό της ζωής αφού εκτελεί κάποιες λειτουργίες, τόσο σημαντικές που χωρίς το αίμα δεν θα μπορούσε ο οργανισμός λειτουργήσει! Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Από τι αποτελείται το αίμα;

Το αίμα αποτελείται κατά 55%, από ένα κιτρινωπό υγρό, το πλάσμα. Το πλάσμα είναι το υγρό μέρος του αίματος το οποίο με τη σειρά του αποτελείται κατά 90% από νερό. Στο πλάσμα βρίσκονται διαλυμένες πολλές ουσίες όπως πρωτεϊνες, λιπίδια, βιταμίνες, ορμόνες και θρεπτικά συστατικά.

Τι κάνει το πλάσμα; Το πλάσμα είναι το "λεωφορείο" με το οποίο ταξιδεύουν τα υπόλοιπα συστατικά του αίματος στο κυκλοφορικό σύστημα.

Τα υπόλοιπα συστατικά του αίματος (τα έμμορφα συστατικά, αφού έχουν κάποιο σχήμα) είναι τα ερυθρά και λευκά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια.

Τα συστατικά αυτά παράγονται στο μυελό των οστών (βρίσκεται στο εσωτερικό των κοκάλων μας) και ιδιαίτερα σ' αυτόν της σπονδυλικής στήλης, των πλευρών, της λεκάνης, του στέρνου και του κρανίου μας.

Τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι κύτταρα που μοιάζουν με 2 βαθουλωτούς δίσκους κολλημένους μεταξύ τους και ζουν περίπου 4 μήνες. Κάθε δευτερόλεπτο "πεθαίνουν" 2 εκατομμύρια ερυθρά αιμοσφαίρια και παράγονται από τον μυελό των οστών 2 εκατομμύρια καινούργια ερυθρά αιμοσφαίρια!

Στο ανθρώπινο σώμα υπάρχουν περίπου 50 τρισεκατομμύρια κύτταρα συνολικά, από τα οποία τα 30 τρισεκατομμύρια είναι ερυθρά αιμοσφαίρια!

Τα ερυθρά αιμοσφαίρια παράγουν την αιμοσφαιρίνη η οποία με τη βοήθεια του σιδήρου μπορεί να "συλλάβει" το οξυγόνο απο τους πνεύμονες και το μεταφέρει στους ιστούς και τα όργανα του σώματος. Εκεί ανταλλάσσει το οξυγόνο με το διοξείδιο του άνθρακα. Μεταφέρει το διοξείδιο του άνθρακα στους πνεύμονες από όπου αποβάλλεται δια μέσου της αναπνοής.

Τα λευκά αιμοσφαίρια είναι πολύ λιγότερα στο αίμα παρά τα ερυθρά και υπάρχουν πολλά είδη τους, τα οποία εκτελούν διαφορετικές λειτουργίες με σκοπό την άμυνα του οργανισμού.

Ανάλογα με το είδος τους παράγουν αντισώματα (λεμφοκύτταρα), τα οποία καταπολεμούν τα μικρόβια που προκαλούν μολύνσεις. Άλλα λευκά αιμοσφάιρια τα ουδετερόφιλα, καταστρέφουν με άλλους τρόπους τους ξένους μικροοργανισμούς που εισέρχονται στο αίμα, π.χ. τρώγοντας τα (δεν τα τρώνε όπως τρώμε εμείς το φαγητό μας, αλλά τα εγκλωβίζουν και τα διασπούν σε μικρά κομματάκια)!

Τα αιμοπετάλια είναι τα πιο μικρά από τα έμμορφα συστατικά του αίματος και ο ρόλος τους είναι πάρα πολύ σημαντικός.

Έχετε διερωτηθεί ποτέ πως σταματά η ροή του αίματος όταν χτυπήσουμε κάπου και ανοίξει πληγή στο δέρμα; Αυτή ακριβώς είναι η δουλειά που κάνουν τα αιμοπετάλια.

Μαζεύονται μεγάλες ομάδες αιμοπεταλίων στην περιοχή της πληγής και απελευθερώνουν μια ουσία για να κολλήσουν μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να σχηματίζουν ένα είδος πώματος για να σταματήσει να τρέχει το αίμα προς τα έξω.

Μέχρι τώρα είδαμε από τι αποτελείται το "υγρό της ζωής". Ας δούμε παρακάτω πώς μεταφέρεται το αίμα σε όλο μας το σώμα.

Σίγουρα, δεν κυκλοφορά ελεύθερο και ανέμελο στο σώμα αλλά κάπως καθοδηγείται εκεί που πρέπει να πάει, σωστά;

Στο σώμα υπάρχει ένα περίπλοκο σύστημα μεγαλύτερων και μικρότερων "σωλήνων" με τους οποίους το αίμα μεταφέρεται από την καρδία στους πνεύμονες και σε όλα τα όργανα και άλλα μέρη του σώματος (π.χ. μυς) και αντίθετα.

Αυτοί οι σωλήνες δηλαδή τα αιμοφόρα αγγεία είναι οι αρτηρίες, οι φλέβες και τα τριχοειδή αγγεία και μαζί με την καρδία και το αίμα αποτελούν το κυκλοφορικό σύστημα.

Οι αρτηρίες είναι τα πιο μεγάλα, χοντρά και δυνατά αγγεία. Μεταφέρουν το αίμα από την καρδία στους πνεύμονες για να "συλλάβουν" το οξυγόνο τα ερυθρά αιμοσφαίρια (όπως είδαμε προηγουμένως) και μετά από την καρδία διανέμουν το αίμα σε όλα τα μέρη του σώματος.

Όσο πιο κοντά σ' ένα όργανο φτάνουν οι αρτηρίες, τόσο πιο μικρές γίνονται και έχουν πάρα πολλές διακλαδώσεις. Στο τέλος των αρτηριδίων (πολύ μικρές αρτηρίες) υπάρχουν τα τριχοειδή αγγεία.

Τα τριχοειδή αγγεία είναι τα πιο μικρά από τα αγγεία του κυκλοφορικού συστήματος και είναι βασικά ο ενδιάμεσος χώρος από τον οποίο περνά το αίμα, μεταξύ αρτηριών και φλεβών.

Το αίμα έρχεται καθαρό, γεμάτο οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες από τα αρτηρίδια και φτάνει στα τριχοειδή όπου βγαίνουν οι θρεπτικές ουσίες και το οξυγόνο προς τα έξω (προς το όργανο) και μπαίνουν στο αίμα οι άχρηστες ουσίες (τα απόβλητα του οργάνου) και το διοξείδιο του άνθρακα το οποίο πρέπει να αποβληθεί.

Τα τριχοειδή οδηγούν τώρα το ακάθαρτο και γεμάτο διοξείδιο του άνθρακα αίμα στα φλεβίδια, τις μικρότερες διακλαδώσεις των φλεβών, οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν το αίμα στις μεγαλύτερες φλέβες και από εκεί πίσω στην καρδία.

Από την καρδία το ακάθαρτο αίμα οδηγείται στους πνεύμονες όπου με την εκπνοή αποβάλλεται το διοξείδιο του άνθρακα και με την εισπνοή εισέρχεται καινούργιο οξυγόνο στο αίμα. Παράλληλα οδηγείται και σε όργανα όπως συκώτι και στους νεφρούς που απορροφούν τις άχρηστες ουσίες απ' αυτό και αναλαμβάνουν να τις αποβάλουν.

Το αίμα καθαρίστηκε και είναι έτοιμο να πάει στην καρδία για να μεταφερθεί ξανά από τις αρτηρίες σε όλο το σώμα... και η ιστορία επαναλαμβάνεται!

Έχουμε δει μέχρι τώρα την σύσταση του αίματος (από τι αποτελείται) και πώς πήσσει και τον τρόπο που μετακινείται. Έμεινε μόνο να δούμε τι κάνει τελικά αυτό το "πολυταξιδευμένο" υγρό στο σώμα μας!

Μέσα από όλα τα πιο πάνω θα μπορούσαμε να βρούμε τους ρόλους και την σημασία του αίματος αλλά ας τα ξεκαθαρίσουμε:

"Υγρό ζωής": Όπως είδαμε, το αίμα μεταφέρει το οξυγόνο από τους πνεύμονες προς τους ιστούς και το διοξείδιο του άνθρακα από τους ιστούς προς τους πνεύμονες. Το οξυγόνο είναι απαραίτητο για να λειτουργήσουν τα κύτταρα (τα μικροσκοπικά σωματίδια από τα οποία αποτελούνται όλα μας τα όργανα, όλο το σώμα μας).

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για τα κύτταρα να πάρουν οξυγόνο παρά με το αίμα, άρα αν δεν είχαμε το αίμα δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν τα κύτταρα κι επομένως ολόκληρος ο οργανισμός μας δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει.

Το διοξείδιο του άνθρακα είναι ένα αέριο απόβλητο το οποίο παράγεται από τα κύτταρα κατά την λειτουργία τους και πρέπει να αποβάλλεται από αυτά. Και πάλι χωρίς το αίμα δεν θα μπορούσαν τα κύτταρα να ξεφορτωθούν το διοξείδιο του άνθρακα που παράγουν.

"Υγρό ανάπτυξης": Το αίμα μεταφέρει, εκτός από το οξυγόνο και το διοξείδιο του άνθρακα, τις θρεπτικές και τις άχρηστες ουσίες.

Τα κύτταρα για να λειτουργήσουν απαιτούν ενέργεια την οποία παίρνουν από τις θρεπτικές ουσίες.

Φανταστείτε όμως τώρα το μέγεθος του σάντουιτς που φάγατε για μεσημεριανό και το μέγεθος που έχει ένα κύτταρο, το οποίο είναι τόσο μικρό που δεν μπορούμε να το δούμε με γυμνό μάτι, παρά μόνο με μικροσκόπιο!

Η τροφή που τρώμε μεταφέρεται όπως ξέρουμε στο στομάχι και στα έντερα όπου κομματιάζεται και επεξεργάζεται. Τα έντερα απορροφούν τις θρεπτικές ουσίες από το φαγητό που φάγαμε, το οποίο φυσικά τώρα έχει κομματιαστεί σε μικροσκοπικά μέρη.

Το αίμα περνά από τα έντερα και παίρνει τις θρεπτικές ουσίες αυτές για να τις μεταφέρει στα κύτταρα που τις χρειάζονται.

Περνά και από διάφορα άλλα όργανα τα οποία παράγουν κάποιες σημαντικές ουσίες για τον οργανισμό, όπως είναι οι ορμόνες που παράγονται από τους αδένες και τις μεταφέρει σε άλλα σημεία του σώματος όπου εκτελούν κάποιες λειτουργίες.

Παράλληλα, το αίμα μαζεύει και τις άχρηστες ουσίες από τα κύτταρα και τις μεταφέρει σε όργανα, όπως το συκώτι και τους νεφρούς, τα οποία αναλαμβάνουν να τις αποβάλουν.

Χωρίς το αίμα δεν θα υπήρχε τρόπος να γίνουν όλα αυτά και τα κύτταρα θα "λιμοκτονούσαν"!

"Υγρό υγείας": Όπως είδαμε, το αίμα περιέχει τα λευκά αιμοσφαίρια τα οποία είναι υπεύθυνα για την καταπολέμηση των μικροβίων και των ξένων σωμάτων που εισήλθαν στο αίμα και μπορούν να προκαλέσουν ασθένεια. Είναι δηλαδή ο κύριος φρουρός και πολεμιστής του σώματος!

Βλέπετε λοιπόν πως το αίμα είναι κάθε άλλο παρά ασήμαντο για μας! Να ακόμη κάποιες μικρές πληροφορίες που ίσως σας φανούν απίστευτες:

Το αίμα είναι ολοκόκκινο όταν έχουμε κάποια πληγή επειδή αντιδρά με το οξυγόνο του άερα. Στην πραγματικότητα το αίμα έχει ένα πολύ πιο σκούρο, μωβ-κόκκινο χρώμα.

Το αίμα αποκτά το μωβ-κόκκινο του χρώμα όταν συλλάβει το οξυγόνο στους πνεύμονες. Όταν παραδώσει το οξυγόνο στους ιστούς γίνεται μπλε μέχρι να φτάσει στους πνεύμονες γαι να ξαναπάρει οξυγόνο. Γι' αυτό οι αρτηρίες σχεδιάζονται κόκκινες ενώ οι φλέβες μπλε.